Asansörlerin hem üretim hem de kullanım süreçlerinde belirli güvenlik koşullarını karşılamaları beklenir.

Üretim sürecinde gerekli güvenlik önlemleri gözetilerek asansörlere CE işareti iliştirilir. CE işareti, bir asansörün üretim itibariyle tüm güvenlik koşullarını yerine getirdiğinin göstergesidir.

Ancak, montaj ve kullanım esnasında asansörün güvenli kalabilmesi için periyodik kontrollerden geçmesi gereklidir. Bu kontroller esnasında asansöre oluşturduğu risk seviyesine göre yeşil, mavi, sarı veya kırmızı bir etiket yapıştırılır.

Yeşil ve mavi etiket taşıyan asansörler kullanımında en az risk oluşturan ve en güvenli olanlardır. Sarı ve kırmızı etiketi bulunan asansörlerin kullanımında çok dikkatli olmamız gerekir.

Özellikle bu etiketler üzerinde görebileceğiniz ve gerekli önlemlerin alınması için tanınan süre geçmiş ise bu asansörleri kullanmayınız! Sarı ve kırmızı etiket bulunan asansörler kendi oturduğunuz binada bulunuyorsa lütfen belirtilen önlemlerin bir an önce alınmasını sağlayınız!

Özellikle çocuk giysilerinde yer alan bazı aksesuarlar çocuklarımız için ölümcül tehlikeler oluşturabiliyor.

Örneğin uzun kordon ve bağcıkların neden olabileceği boğulmalar veya ölümle sonuçlanabilecek farklı kazaları önleyebilmek için ürün satın alırken şu konulara dikkat etmeliyiz:

• - 0-7 yaş aralığındaki çocuklar için üretilen kıyafetlerde; boyun ve kapüşon kısmında hiç bağcık bulunmaması gereklidir.
• - 7-14 yaş aralığında çocuklar için üretilenlerde ise 75 mm’den uzun bağcık olmamalıdır.
• - 0-14 yaş aralığındaki çocuk kıyafetlerinde büzme iplerinin, giysinin en alt bölümünden daha uzun olmamasına ve sırt bölgesinde büzme ip olmamasına dikkat edilmelidir. Özellikle küçük çocuklar için alacağımız giysilerin üzerinde kolay kopabilecek parçaların bulunmamasına dikkat etmeliyiz.
• - Çocukların giydiği kostümlerde, parti kıyafetlerinde kullanılan tül ve pelerin gibi kumaşların kolay alev almayan kumaşlardan yapılması önemlidir.
• - Ayrıca çocuk giysilerinde azo boyar maddeler, kimyasallar ve ağır metallerin kullanımı ile ilgili kısıtlamalar bulunmaktadır.

Çocuklar ve yetişkinler için üretilen ayakkabılarda kullanılan kimyasal maddelerin mevzuatta belirlenen limitler üzerinde olması sağlık ve güvenlik açısından risk oluşturabilmektedir. Bakanlığımızca gerçekleştirilen denetimlerde numune alınarak yapılan analizler ile ürünlerin kimyasal uygunluğu test edilmektedir.

Bunun yanı sıra tüketicilerin ayakkabı satın alırken dikkat etmesi gereken hususlar bulunmaktadır. Piyasaya arz edilen ayakkabılarda kullanılan malzemelere ilişkin bilgiler; şekil veya yazılı açıklamalar kullanılarak ayakkabıya iliştirilmiş olmalıdır. Ayakkabıların üzerindeki bu etiketler:

• - Görülebilir, güvenli şekilde iliştirilmiş ve erişilebilir olmalıdır. Etiketin üzerindeki şekillerin boyutları, içerikteki bilgilerin anlaşılmasını sağlayacak büyüklükte olmalıdır,
• - Etiket tüketiciyi yanıltıcı olmamalıdır,
• - Ayakkabı üzerine konulan şekil ve sembollerin anlamları hakkında tüketicilerin bilgilendirilmesini sağlamak amacı ile ayakkabıların satışa arz edildiği yerlerde tüketicilerce kolayca görülebilecek ve okunabilecek şekilde ve en az (297mm x 210mm) A4 boyutunda hazırlanmış bir poster veya tablo işyerinin uygun bir yerine asılmış olmalıdır.

Kırtasiye malzemelerini hepimiz kullanıyoruz. Bu ürünleri kimi zaman kendimiz kimi zaman da çocuklarımız satın alabiliyor. Bu yüzden, kırtasiye ürünlerini seçerken nelere dikkat etmemiz gerektiğini bilmemiz ve çocuklarımızı kırtasiye malzemeleri hakkında bilgilendirmemiz çok önemli.

Çocuklar tarafından kullanılan kırtasiye ürünlerin ambalajındaki tüm açıklamaların kolaylıkla anlaşılabilecek şekilde yazılmış olması gereklidir.

Üretici veya ithalatçının açık adı ve iletişim bilgileri ambalaj üzerinde bulunmalıdır. Bu ürünlerin fiziksel ve kimyasal özellikler bakımından belirlenmiş standartlar dahilinde güvenli olması zorunludur. Kırtasiye malzemelerinin parçalarının ve yaylarının fiziksel yaralanma riskini en aza indirecek şekilde üretilmiş olması gerekmektedir.

Aldığımız ürünün yaş grubuna uygun olduğundan emin olmalıyız. Çanta, kalem kutusu ve kalemlerde kullanılan oyun unsurlu aksesuarlar gibi tekstil ve plastik içerikli ürünlerin kolay tutuşmayan, alevlenmeyen malzemelerden yapılması gerekmektedir.

Plastik meyve görünümlü silgiler, mıknatıslı buzdolabı süsleri gibi çocuklar tarafından gıda maddesi ile karıştırılarak ağza alınan, emilen veya yutularak boğulma veya zehirlenme gibi tehlikelere yol açan ürünlere yasaklamalar getirilmiştir.

Oyuncak sınıfına giren boya kalemi, keçeli kalem, pastel boya, wax crayon, suluboya, guvaş boya, parmak boyası, oyun hamuru gibi ürünlerde CE işareti bulunması zorunludur. Diğer kırtasiye ürünlerinde CE işareti bulunması gerekmemektedir.

Satın alırken en çok dikkat etmemiz gereken ürünlerden birisi oyuncak.

5 yaşındaki bir çocuk için tehlike oluşturmayacak bir oyuncak, 2 yaşındaki bir çocuk için ölümcül riskler taşıyabilir. Küçük, ayrılabilir parçaları bulunan oyuncaklar özellikle 0-3 yaş arası çocuklarda boğulmalara sebep verebileceğinden satın alınmamalıdır. Oyuncakların özellikle küçük parçalar açısından yaş grubuna uygun olduğundan emin olmalıyız!

Oyuncaklar üzerinde keskin, pürüzlü kenarlar veya parmakların sıkışabileceği menteşe gibi küçük mekanizmalar bulunmamasına dikkat etmeliyiz.

Kötü kokulu, düşük kaliteli oyuncaklar tercih edilmemeli, kokusu ve görünümü nedeniyle gıda maddeleriyle karıştırılabilecek ve ağıza alınabilecek oyuncaklar alınmamalı, koku alerjisi olan çocuklara bu tür oyuncaklar verilmemelidir.

Oyuncak satın alırken özellikle unvanı, adresi belli olan satış noktalarını tercih edilmeli, fiyat-kalite analizi iyi yapmalıdır. Tüm oyuncakların üzerinde veya ambalajında mutlaka CE işareti bulunmalıdır. Oyuncakların güvenli olduğunu belirten bu işaretin olmadığı oyuncakları satın almayınız ve bu durumu yetkililere bildiriniz!

Deterjan kir sökücü olup sabun dışındaki temizleyicilerin tümünü kapsar. Yüzey aktif özelliği nedeniyle temizleme işlerinde kullanılan, içinde yardımcı kimyasal maddeler de bulunduran karışımlardır. Deterjanlar, deriyle teması halinde derinin yağını alır, kurumasına ve çatlamasına, hassas kişilerde dermatitlerin oluşumuna neden olabilir. İyi durulanmamış çamaşırlar da ciltte alerjik reaksiyonlara, tahrişe ve dermatitlere neden olabilir.

Deterjan kullanırken eldiven kullanılması tavsiye edilir. Giysilerden ve bulaşıklardan deterjanların uzaklaştırılması için iyi durulanmaları gereklidir.

Temizlik maddelerinin ve deterjanların birbirleriyle karıştırılarak kullanılması sakıncalıdır. Farklı kimyasal bileşenler içerdikleri için karışımlar tehlikeli olabilir. Ayrıca bu ürünlerin kesinlikle küçük çocukların erişemeyeceği yerlerde saklanması gereklidir.

Açıkta satışı yapılan ürünler yerine kapalı ambalajlı ürünler tercih edilmeli ve ürünlerin üzerinde gerekli uyarıların bulunduğu kontrol edilmelidir. Bu ürünlerin üzerinde “El, yüz, vücut ve gıda maddeleri temizliğinde kullanmayınız” şeklinde uyarılar bulunmaktadır. Sağlığımız açısından bu uyarıları mutlaka dikkate almalıyız.

Stor perdelerde bulunan kordonlar, boncuklu zincir halkalar ve ipler güvensiz kullanım halinde veya standardlara uygun olmamaları durumunda çocukların boyunlarına dolanarak boğulmalara neden olabilmektedir. Bu kazalar büyük oranda 3 yaş ve altı çocuklarda meydana gelmekle birlikte, 9 yaşındaki çocuklara kadar tüm yaş grupları için tehlike oluşturabilmektedir.

Bu kordonların küçük çocukların boynuna dolanması sonucunda çocuklarda 15 saniye gibi kısa bir sürede bilinç kaybı ve 2-3 dakika içerisinde ise ölüm tehlikesi oluşabilmektedir.

Bu nedenle stor perde satın alım ve kullanımında aşağıdaki hususlara dikkat etmek önemlidir:

• - Stor perdelerin ilgili standarda (TS EN 13120) uygun olduğundan emin olunuz.
• - Stor perdelerin ulaşılabilir ön, arka ve yan kordonlarını, zincirlerini ve iplerini mutlaka kontrol ediniz. Bu kısımların küçük çocukların ulaşamayacağı şekilde yerleştirildiğinden ve tehlikeli döngüler oluşturmayacağından emin olmalı ve düzenli olarak kontrol etmeliyiz.
• - Yatakları, beşikleri ve mobilyaları pencerelere yakın yerlere koymayınız. Unutmayınız ki çocuklar bunlara tırmanarak kordonlara zincirlere ve iplere rahatlıkla ulaşabilmekte ve bu şekilde tehlikeli döngüler oluşabilmektedir.

Kozmetik ürünlerin büyük çoğunluğu direk olarak deri ile temasta olmasından dolayı zararlı madde içermesi halinde sağlığımız için ciddi tehlikeler oluşturabilir. Günlük hayatımızda sıkça kullandığımız sıvı sabunlar, şampuan ve kremler kozmetik ürünler kapsamında bulunmaktadır.

Piyasada bulunan tüm kozmetik ürünlerinin Ürün Takip Sistemine (ÜTS) bildiriminin yapılmış olması gereklidir. Bu şekilde firma piyasaya sunduğu ürünle ilgili kozmetik mevzuatının getirdiği sorumlulukları üstlenmiş olur.

Ürün Takip Sistemi (ÜTS) uygulaması aracılığıyla kozmetik ürünlerinin üzerindeki barkodu cep telefonu ile okutarak veya ürünün markası ile sorgulama yaparak, bu bildiriminin yapılmış olduğundan emin olabiliriz.

Bildirimi yapılmamış bir ürünün risk taşıma ihtimali çok yüksektir. Kaydı bulunmayan bir ürünle karşılaştığımızda uygulama üzerinden veya www.urunguvenligi.gov.tr adresinden şikayette bulunmalıyız.

Ayrıca kullanım esnasında ortaya çıkan belirtilere de dikkat etmemiz gereklidir. Bu belirtiler kaşıntı, kızarıklık, döküntü, alerjik reaksiyonlar, saç dökülmesi, baş dönmesi, mide bulantısı, sersemlik, solunum yolu ve sindirim problemleri şeklinde olabilir. Böyle belirtilerle karşılaştığımızda mutlaka şikayet etmeliyiz.

İlgili standartlara uygun üretilmeyen çocuk karyolası, beşik gibi ürünler; kimyasal risklerin yanı sıra fiziksel ve mekanik uygunsuzluklar sebebiyle çocuklar için boğulma, yaralanma, sıkışma gibi riskler taşımaktadır. Güvenli ürünleri seçebilmek için tüketicilerin dikkat edebileceği bazı hususlar bulunmaktadır:

• - Bu gibi ürünler satın alınırken üzerinde ilgili standarda uygun olduğuna dair etiket ve işaretlemeler bulunmalıdır,
• - Türkçe kullanım talimatı ve uyarılar bulunmalıdır,
• - Ürünlerdeki keskin kenar ve sivri uçlar, ayrılabilir küçük parçalar, delikler ve benzeri aralıklara,
• - Kilitleme ve ayarlama tertibatlarının yeterliliği, metal kısımlarda korozyon bulunup bulunmadığı gibi hususlara dikkat edilmelidir.

Dış mekânlarda kullanılmak üzere tasarlanan masa, sandalye, koltuk vb. eşyalarda da kimyasal risklere ek olarak fiziksel yaralanma riski bulunmaktadır. Fiziksel yaralanmaların önüne geçebilmek için:

• - Ürün, tasarlandığı kullanım pozisyonundayken erişilebilecek alanların bütün kenarları ve köşeleri yuvarlatılmış, pahlanmış veya başka bir şekilde korunmuş olmalıdır.
• - Üründe kıymık, keskin kenar veya sivri uç bulunmamalıdır,
• - Hareketli ve ayarlanabilen parçalar yaralanmalara ve istenmeyen hareketlere yol açmayacak şeklide tasarlanmış olmalıdır,
• - Mobilyanın yük taşıyan herhangi bir parçası istenmeyen bir şekilde yerinden çıkmamalıdır,
• - Kayganlığı artırmak için yağlanması gereken tüm parçalar kullanıcıların yağ lekesinden korunması için işaretlenmelidir,
• - En az 10 mm veya daha çok derinliğe ve 7 mm ila 12 mm arasında çapa sahip boru şeklindeki parçaların uçlarında erişilebilir delikler bulunmamalıdır.

Sabitlenmeyen mobilyaların çocukların üstüne devrilmesi ciddi kaza ve yaralanma riski oluşturmaktadır. Özellikle 1-3 yaş arası çocukların maruz kaldığı tehlikelerin, basit tedbirler alınarak önlenmesi mümkün olmaktadır. Bu kazaları önlemek için:

• - TV gibi ağır eşyalar devrilme riski taşıyan dolaplara yerleştirilmemeli, duvara sabitlenerek devrilmemesi için önlem alınmalıdır,
• - Satın alınan mobilyalarla birlikte verilen sabitleme aparatları kullanılmalı, montaj talimatları ve uyarılar dikkate alınmalıdır,
• - Çocukların çekmeceleri açarak tırmanmaya çalışmalarını önlemek için çekmece kilitleri kullanılmalıdır.

CE işareti, bir ürünün amacına uygun kullanıldığı takdirde insanlara, hayvanlara, çevreye ve aynı ortamdaki diğer ürünlere zarar vermeyeceğini ifade eder. Ürünlerin gerekli bütün uygunluk değerlendirme süreçlerinden geçtiğini, yani güvenli olduğunu gösterir.

CE işaretinin günlük hayatımızda kullandığımız şu ürün gruplarında bulunması gereklidir:

• - Elektrikli ve elektronik ürünler, makineler, asansörler, ev aletleri, gaz yakan cihazlar, sivil kullanım amaçlı patlayıcılar, basınçlı ekipmanlar, düdüklü tencere, sıcak su kazanları, su ısıtıcıları, ölçü aletleri
• - Oyuncaklar
• - Tıbbi cihazlar, laboratuvar tanı cihazları, vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazlar, ilk yardım bandajları, çeşitli test kitleri Bisiklet-motosiklet kaskları, baret, koruyucu eldiven, güneş gözlüğü gibi kişisel koruyucu donanımlar
• - Yapı malzemeleri, gemi teçhizatı ve gezi amaçlı tekneler